PSYCHOONKOLGIA:
„Psycho” pochodzi od greckiego słowa „psyche” co oznacza umysł lub duszę.
„Onkologia” - od greckiego słowa „onkos” - oznacza naukę zajmującą sie chorobą nowotworową.
Według jeden z najwybitniejszych postaci tej częśći świata naukowego - Jimmie C. Holland - psychoonkologia jest dziedziną zajmującą się badaniem relacji między nowotworem a umysłem.
"Choroba dotyczy nie tylko samych pacjentów, ale również członków ich rodzin, przyjaciół, współpracowników, a także środowisko, w którym żyją" (Holland, 1992).
Polskie Towarzystwo Psychoonkologiczne informuje, że psychoonkologia to interdyscyplinarna dziedzina medycyny której rozwój przypada w Europie na lata 80te. Problematykę badawczą psychoonkologii można ująć w trzy grupy:
1. Działania nastawione na psychoprewencję i promocję zdrowia ze szczególnym uwzględnieniem zachowań ułatwiających zapobieganie oraz wczesne wykrywanie i leczenie choroby nowotworowej.
2. Usuwanie lub łagodzenie psychologicznych i psychopatologicznych następstw choroby i leczenia
u pacjentów onkologicznych i ich rodzin.
3. Działania psychoprofilaktyczne, nastawione na personel medyczny zatrudniony na oddziałach onkologicznych.
Podstawowe zadania psychoonkologa to: staranie o poprawę jakości życia pacjentów z chorobą nowotworową i ich rodzin, włączenie problemów psychoonkologicznych do programu nauczania studentów i personelu medycznego, działalność naukowo badawcza.
PSYCHOONKOLG:
Według klasyfikacji zawodów i specjalności Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej psychoonkolog "udziela pomocy i wsparcia chorym onkologicznie i ich rodzinom w różnych etapach choroby i leczenia; stosuje formy psychoterapii dostosowane do potrzeb chorego; prowadzi edukację personelu medycznego oraz edukację społeczną w zakresie aktywnej prewencji i profilaktyki chorób nowotworowych; prowadzi działalność naukowo-badawczą.
Zadania zawodowe:
-
dokonanie diagnozy psychoonkologicznej na podstawie wywiadu z pacjentem, obserwacji jego zachowania oraz narzędzi psychometrycznych;
-
poznanie bieżącej sytuacji zdrowotnej i życiowej osoby chorej i jej rodziny, identyfikowanie jej stanu emocjonalnego i ew. zaburzeń psychicznych, sposobu radzenia sobie ze stresem itp.;
-
udzielanie wsparcia chorym i rodzinom na oddziałach onkologicznych (chemio- i radioterapii)w centrach onkologii, w poradniach onkologicznych, hospicjach stacjonarnych i domowych, oddziałach nieonkologicznych, w których przebywają chorzy onkologicznie;
-
stosowanie różnych form psychoterapii dostosowanych do potrzeb chorego: terapii psychoonkologicznej, terapii tańcem i ruchem, jogi relaksacyjnej, treningu antystresowego, treningu komunikacji i asertywności, warsztatów zdrowego odżywiania i gotowania, coachingu zdrowego stylu życia itp.;
-
motywowanie pacjenta do aktywnej współpracy z zespołem leczącym, szacowanie ryzyka popełnienia samobójstwa i zapobieganie popełnieniu samobójstwa;
-
wyjaśnianie pacjentom stanów i reakcji emocjonalnych przeżywanych w chorobie, redukowanie lęku przed leczeniem: chemoterapią, zabiegami chirurgicznymi lub naświetlaniami;
-
prowadzenie terapii z członkami rodziny w trakcie choroby, po wyzdrowieniu a także po śmierci pacjenta: mobilizowanie ich do dbania o własne potrzeby, wspomaganie w porozumiewaniu się rodziny z pacjentem, niwelowanie żalu po stracie;
-
organizowanie spotkań grupowych dla osób chorych na nowotwory oraz grup szczególnego ryzyka i ich bliskich w celu wymiany doświadczeń;
-
współpraca z lekarzami onkologami w celu lepszego rozumienia pacjenta;
-
prowadzenie zajęć edukacyjnych i szkoleń dla personelu medycznego w celu poprawy współpracy i komunikacji z pacjentem, zapobieganiu wypaleniu zawodowemu;
-
prowadzenie działalności profilaktycznej i prewencyjnej wśród dorosłych i młodzieży szkolnej w celu przeciwdziałaniu zachorowań na nowotwory: promowanie zdrowego stylu życia, badań profilaktycznych, samobadania itp.;
-
stałe doskonalenie umiejętności terapeutycznych oraz wiedzy o chorobach nowotworowych: ich objawach, skutkach ubocznych leczenia i prowadzonych terapiach, zasadach postępowania z pacjentem z chorobą nowotworową itp.;
-
wspomaganie własnej kondycji psychicznej i zapobieganie wypaleniu zawodowemu;
-
prowadzenie działalności naukowo-badawczej;
-
uczestnictwo w konferencjach, seminariach, publikowanie wyników badań.
Dodatkowe zadania zawodowe:
-
prowadzenie działalności dydaktycznej i szkoleń dla lekarzy i innych psychoonkologów;
-
udział w kampaniach społecznych promujących walkę z chorobami nowotworowymii przeciwdziałających stygmatyzacji".
Stowarzyszenie PSYCHE SOMA POLIS realizuje tę definicję, udzielając bezpłatnych porad psychoonkologa, prowadzi terapię indywidualną i rodziną dla osób onkologicznie chorych i ich bliskich.
Model terapii zakłada wieloaspektowe podejście do pacjenta.
W przeciwieństwie do innych form psychoterapii nie skupiamy się na pewnym wycinku rzeczywistości czy funkcjonowania psychicznego osoby chorej, ale podchodzimy do niej w sposób holistyczny.
